บทที่ 4.คณิตศาสตร์ของเลขฐาน

1.  การบวกเลขฐานสอง เลขฐานแปด  และเลขฐานสิบหก

หลักการบาก 
1.  ให้บวกตามปกติเหมือนเลขฐานสิบ
2.  ถ้าผลบวกที่ได้มีค่าไม่เกินค่าเลขฐานนั้นๆ ให้ใส่ผลลัพธ์ได้เลย
3.  ถ้าผลบวกที่ได้มีค่าเกินค่าเลขฐานนั้นๆให้เปลี่ยนผลลัพธ์ที่ได้เป็นเลขฐานนั้นๆ แล้วใส่ LSB หรือ LSD เป็นผลลัพธ์ ส่วนที่เหลือจะเป็นตัวทด
4.  กรณีที่มีตัวทดให้เปลี่ยนตัวทดเป็นเลขฐานสิบแล้วจึงเริ่มทำข้อ 1 และทำไปเรื่อยๆ จนหมดทุกหลัก

  2.   การลบเลขฐานสอง  เลขฐานแปด   เลขฐานสิบหก

หลักการลบ 
1.  กรณีหลักตัวตั้งเท่ากันหรือมากกว่าตัวลบให้ลบตามปกติเหมือนเลขฐานสิบ 2.  กรณีที่ลบไม่ได้ต้องยืมจากหลังถัดไปมาเท่ากับเลขฐานนั้นๆแล้วบวกกับตัวตั้งในหลักที่จะลบ เช่นเลขฐานสองก็ต้องยืมมา 2 เลขฐานแปดยืมมา 8 และเลขฐานสิบหกก็ยืมมา 16
3.  ผลลัพธ์ที่ได้ต้องเป็นจำนวนเลขที่ไม่เกินเลขฐานนั้นๆ
4.  หลักที่ถูกยืมมาจะต้องลดลง 1 เสมอ

3.   การคูณเลขฐานสอง  เลขฐานแปด   เลขฐานสิบหก

หลักการคูณ 
1.  ตั้งคูณตามปกติเหมือนเลขฐานสิบ
2.  ถ้าผลคูณมีค่าไม่มากกว่าเลขฐานนั้น ๆ ให้ใส่ผลลัพธ์ได้เลย      
3.  กรณีผลคูณของคู่ใดมีค่ามากกว่าเลขฐานนั้น ๆผลคูณที่ได้นั้นจะเป็นเลขฐานสิบ ให้เปลี่ยนเป็นเลขฐานนั้น ๆ แล้วใส่ผลลัพธ์ และมีตัวทด
4.  กรณีมีตัวทดให้นำผลคูณของหลักถัดไปรวมกับตัวทดผลลัพธ์ที่ได้  แล้วจึงเริ่มทำข้อ2 และทำไปเรื่อย ๆ จนครบทุกคู่
5.  นำผลคูณของตัวคูณแต่ละหลักมารวมกัน

4.  การหารเลขฐานสอง   เลขฐานแปด   เลขฐานสิบหก
หลักการหาร 
1.  ใช้หลักของการคูณเข้ามาช่วยโดยการเดาผลหารก่อนแล้วนำผลที่ได้มาคูณกับตัวหาร
2.  นำผลคูณที่ได้จากข้อ 1 มาลบกับตัวตั้ง โดยใช้หลักการลบของเลขฐานนั้นๆ       
3.  ทำเช่นนี้ไปเรื่อยๆ จนครบเหมือนการหารเลขฐานสิบv